„Chrystus umarł za nasze grzechy, zgodnie z Pismem; został pogrzebany; zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem” — to jest ewangelia łaski Bożej, to jest dobra nowina, którą głoszą chrześcijanie po całym świecie od prawie dwóch tysięcy lat. Ale tak, jak większość ludzi w nią nie uwierzyło przez te dwa tysiąclecia, tak też większość nie wierzy w nią i dziś. Dlaczego tak się dzieje? Bo wielu uważa taką ewangelię za głupoty albo coś oburzającego. Paweł w Pierwszym Liście do Koryntian tłumaczył:

(1 Kor 1:18–29) 18 Mowa o krzyżu bowiem jest głupstwem dla tych, którzy giną, ale dla nas, którzy jesteśmy zbawieni, jest mocą Boga. 19 Bo jest napisane: Wytracę mądrość mądrych, a rozum rozumnych obrócę wniwecz. (…) 21 Skoro bowiem w mądrości Bożej świat nie poznał Boga przez mądrość, upodobało się Bogu przez głupstwo głoszenia zbawić tych, którzy wierzą. 22 Gdyż Żydzi domagają się znaków, a Grecy szukają mądrości. 23 My zaś głosimy Chrystusa ukrzyżowanego, który dla Żydów wprawdzie jest zgorszeniem, a dla Greków głupstwem; (…) 27 Ale Bóg wybrał to, co głupie u świata, aby zawstydzić mądrych, wybrał to, co słabe u świata, aby zawstydzić mocnych. (…) 29 Aby nie chlubiło się przed nim żadne ciało.

Z kolei zdecydowana większość ludzi uważających się za osoby pobożne/religijne nie chce zrozumieć, że prawdziwa ewangelia to dobra nowina o zbawieniu, które jest za darmo, na które nie można sobie w żaden sposób zapracować czy też zasłużyć. Całego dzieła dokonał już Chrystus, umierając na krzyżu za grzechy i zmartwychwstając. I nie chcą tego faktu przyjąć do wiadomości, pomimo jasnej wypowiedzi Piotra na zebraniu Apostołów i starszych w Jerozolimie (na którym był również Paweł), zapisanej przez Łukasza w 15 rozdziale Dziejów Apostolskich:

(Dz 15:7–11) 7 A gdy był wielki spór o to, Piotr powstał i powiedział do nich: Mężowie bracia, wiecie, że Bóg już dawno wybrał mnie spośród was, aby z moich ust poganie usłyszeli słowa ewangelii i uwierzyli. 8 A Bóg, który zna serca, wydał im świadectwo, dając im Ducha Świętego, tak samo jak nam. 9 I nie uczynił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyszczając przez wiarę ich serca. 10 Dlaczego więc teraz wystawiacie Boga na próbę, wkładając na kark uczniów jarzmo, którego ani nasi ojcowie, ani my nie mogliśmy udźwignąć? 11 Lecz wierzymy, że przez łaskę Pana Jezusa Chrystusa będziemy zbawieni, tak samo i oni.

Jeżeli uważasz, że powyższa wypowiedź Piotra dotyczyła tylko przestrzegania Prawa Mojżeszowego, to zobacz co napisał Paweł do Rzymian i do Efezjan (wyróżnienia w cytowanych wersetach moje):

(Rz 3:23–28) 23 Wszyscy bowiem zgrzeszyli i są pozbawieni chwały Boga; 24 A zostają usprawiedliwieni darmo, z jego łaski, przez odkupienie, które jest w Jezusie Chrystusie. 25 Jego to Bóg ustanowił przebłaganiem przez wiarę w jego krew, aby okazać swoją sprawiedliwość przez odpuszczenie, w swojej cierpliwości, przedtem popełnionych grzechów; 26 Aby okazać swoją sprawiedliwość w obecnym czasie po to, aby on był sprawiedliwym i usprawiedliwiającym tego, kto wierzy w Jezusa. 27 Gdzież więc jest powód do chluby? Został wykluczony. Przez jakie prawo? Uczynków? Nie, przez prawo wiary. 28 Tak więc twierdzimy, że człowiek zostaje usprawiedliwiony przez wiarę, bez uczynków prawa.

(Ef 2:8–9) 8 Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę, i to nie jest z was, jest to dar Boga. 9 Nie z uczynków, aby nikt się nie chlubił.

Przytoczone fragmenty nie pozostawiają żadnych wątpliwości co do tego, że głoszona przez chrześcijan ewangelia, to dobra nowina o zbawieniu, które jest całkowicie za darmo, dla wszystkich, którzy uwierzą.

Zresztą już sam Paweł, pisząc w Liście do Rzymian, że nie wszyscy przyjęli dobrą nowinę, przywołał znamienne proroctwo Izajasza o cierpiącym za grzechy Mesjaszu, które rozpoczyna się słowami „Któż uwierzył naszemu głoszeniu”:

(Rz 10:16) Ale nie wszyscy byli posłuszni ewangelii [gr. euangelio]. Izajasz bowiem mówi: Panie, któż uwierzył naszemu głoszeniu?

(Iz 53:1–6) 1 Któż uwierzył naszemu głoszeniu, a komu jest objawione ramię PANA? 2 Wyrósł bowiem przed nim jak latorośl i jak korzeń z suchej ziemi. (…) 3 Wzgardzony i odrzucony przez ludzi; mąż boleści i doświadczony cierpieniem. (…) 5 Lecz on był zraniony za nasze występki, starty za nasze nieprawości. Kara dla naszego pokoju była na nim, a jego ranami zostaliśmy uzdrowieni. 6 Wszyscy jak owce zbłądziliśmy, każdy z nas zboczył na swą drogę, a PAN włożył na niego nieprawość nas wszystkich.

Poza tym, Apostoła Pawła martwiła nie tylko niewiara wielu, ale też fakt, że ci, którzy już uwierzyli w ewangelię łaski Bożej, zaczęli dość szybko tolerować (i akceptować) jakąś inną ewangelię:

(2 Kor 11:3–4) 3 Lecz boję się, by czasem, tak jak wąż swoją przebiegłością oszukał Ewę, tak też wasze umysły nie zostały skażone i nie odstąpiły od prostoty, która jest w Chrystusie. 4 Gdyby bowiem przyszedł ktoś i głosił innego Jezusa, którego my nie głosiliśmy, albo gdybyście przyjęli innego ducha, którego nie otrzymaliście, albo inną ewangelię [gr. euangelion heteron], której nie przyjęliście, znosilibyście go z łatwością.

Pawła niepokoiło także to, że już za jego życia pojawili się jacyś ludzie, którzy przekręcali ewangelię albo w ogóle głosili jakąś inną dobrą nowinę, próbując odwieść chrześcijan od prawdy i prostoty prawdziwej ewangelii:

(Ga 1:6–9) 6 Dziwię się, że tak szybko dajecie się odwieść od tego, który was powołał ku łasce Chrystusa, do innej ewangelii [gr. heteron euangelion]; 7 Która nie jest inną; są tylko pewni ludzie, którzy was niepokoją i chcą wypaczyć ewangelię Chrystusa. 8 Lecz choćbyśmy nawet my albo anioł z nieba głosił wam ewangelię inną od tej, którą wam głosiliśmy, niech będzie przeklęty. 9 Jak powiedzieliśmy przedtem, tak i teraz znowu mówię: Gdyby wam ktoś głosił ewangelię inną od tej, którą przyjęliście, niech będzie przeklęty.

Zauważ też, szanowny czytelniku, jak ostra jest w tym miejscu wypowiedź Pawła: „Gdyby wam ktoś głosił ewangelię inną od tej, którą przyjęliście, niech będzie przeklęty” — i powtórzył to dwa razy! Wniosek? Jeśli ktokolwiek głosi inną ewangelię od tej, którą głosił Paweł, i której treść (można by powiedzieć: „esencja”) została zapisana w 15 rozdziale Pierwszego Listu do Koryntian — niech będzie przeklęty. Jeśli ktoś twierdzi, że głosi ewangelię Chrystusa, ale przekręca słowa zapisane przez Pawła, albo cokolwiek do nich dodaje, lub też odejmuje — niech będzie przeklęty. Jeżeli ktoś przyjdzie do Ciebie twierdząc, że głosi Ci ewangelię, sprawdź czy mówi prawdę. Sięgnij do Biblii i porównaj jego słowa ze Słowem Bożym, i nie daj się oszukać.


(część 5 tutaj)

• Ilustracja pochodzi z: The Illuminated Bible, containing the Old and New Testaments, translated out of the original tongues, and with the former translations diligently compared and revised . . . embellished with sixteen hundred historical engravings by J. A. Adams, more than fourteen hundred of which of which are from original designs by J. G. Chapman. New-York, Harper & Brothers, Publishers, 82 Cliff-Street, 1846.
• Wszystkie cytaty (chyba, że zaznaczono inaczej) pochodzą z tzw. Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej (2017). Pismo Święte. Stary i Nowy Testament, pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego na język polski z uwspółcześnioną gramatyką i uaktualnionym słownictwem. Toruń: Fundacja Wrota Nadziei.
• Ewentualne odstępstwa od opublikowanego w UBG tekstu są niezamierzone i są jedynie wynikiem pomyłek podczas kopiowania lub redakcji tekstu w wersji elektronicznej.

W liście do Galacjan Paweł napisał, że Pismo wcześniej ogłosiło Abrahamowi ewangelię. Czyżby patriarsze Abrahamowi zostało objawione, że Mesjasz umrze za grzechy ludzi, że zostanie pogrzebany i zmartwychwstanie trzeciego dnia? A może chodziło o jakąś inną dobrą nowinę? (o znaczeniu słowa „ewangelia” czytaj tutaj)

Otóż Paweł wyjaśnia, że nowina ta brzmiała „W tobie będą błogosławione wszystkie narody”:

(Ga 3:8) A Pismo, które przewidziało, że Bóg z wiary będzie usprawiedliwiał pogan, wcześniej ogłosiło ewangelię [gr. proeuangelisato] Abrahamowi: W tobie będą błogosławione wszystkie narody.

Jednak odpowiedź na postawione wyżej pytanie nie jest tak prosta, jak mogłoby się na pierwszy rzut oka wydawać. W jakich okolicznościach Abraham usłyszał tę dobrą nowinę po raz pierwszy? Kiedy miał 100 lat, a jego żona Sara — 90, i oboje już nie spodziewali się dziecka:

(Rdz 18:1-18) 1 Potem PAN ukazał mu się [Abrahamowi] na równinie Mamre, (…) 10 Wtedy powiedział PAN: Na pewno wrócę do ciebie za rok o tej porze, a oto twoja żona Sara będzie miała syna. (…) 11 Abraham i Sara byli starzy, w podeszłym wieku. I przestało już u Sary bywać według zwyczaju kobiet. (…) 14 Czy jakakolwiek rzecz jest za trudna dla PANA? W przyszłym roku o tej porze wrócę do ciebie, a Sara będzie miała syna. (…) 17 Wtedy PAN powiedział: (…) 18 Przecież Abraham na pewno rozmnoży się w lud wielki i możny, a w nim będą błogosławione wszystkie narody ziemi.

Po raz drugi obietnica ta została Abrahamowi powtórzona w dniu, w którym na polecenie Boga zamierzał ofiarować na ołtarzu swojego syna Izaaka — tego zapowiedzianego w rozdziale 18 Księgi Rodzaju (wyróżnienia moje). Ten „epizod” z życia Abrahama jest bardzo istotny, dlatego zacytuję go prawie w całości (wyróżnienia w cytowanych wersetach moje):

(Rdz 22:2–18) 2 I Bóg powiedział: Weź teraz swego syna, twego jedynego, którego miłujesz, Izaaka, idź do ziemi Moria i tam złóż go na ofiarę całopalną na jednej górze, o której ci powiem. 3 Abraham wstał więc wcześnie rano, osiodłał swego osła i wziął ze sobą dwóch służących i swego syna Izaaka, narąbał drew na ofiarę całopalną, wstał i poszedł na miejsce, o którym mu Bóg powiedział. (…) 5 Wtedy Abraham powiedział do swoich służących: Zostańcie tu z osłem, a ja i chłopiec pójdziemy tam, oddamy cześć Bogu i wrócimy do was. (…) 7 I Izaak powiedział do swego ojca Abrahama: (…) Oto ogień i drwa, a gdzie jest baranek na ofiarę całopalną? 8 Abraham odpowiedział: Bóg sobie upatrzy baranka na ofiarę całopalną, mój synu. I szli obaj razem. (…) 10 Potem Abraham wyciągnął rękę i wziął nóż, aby zabić swego syna. 11 Lecz Anioł PANA zawołał do niego z nieba: Abrahamie, Abrahamie! (…). 12 Anioł powiedział: Nie podnoś ręki na chłopca i nic mu nie czyń, bo teraz wiem, że boisz się Boga i nie odmówiłeś mi swego jedynego syna. 13 A Abraham podniósł swe oczy i spojrzał, a oto za nim baran zaplątał się rogami w zaroślach. Abraham poszedł więc i wziął barana, i złożył go na ofiarę całopalną zamiast swego syna. 14 I Abraham nadał temu miejscu nazwę: PAN upatrzy. Dlatego po dziś dzień mówią: Na górze PANA będzie upatrzony. 15 Wtedy Anioł PANA ponownie zawołał z nieba na Abrahama: 16 Przysiągłem na siebie samego, mówi PAN: Ponieważ to uczyniłeś i nie odmówiłeś mi swego syna, twego jedynego; 17 Błogosławiąc, będę ci błogosławić, a rozmnażając, rozmnożę twoje potomstwo jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza; a twoje potomstwo odziedziczy bramy swoich nieprzyjaciół. 18 I w twoim potomstwie [hebr. wezar’akha, liczba pojedyncza] będą błogosławione wszystkie narody ziemi, dlatego że posłuchałeś mojego głosu.

(Gen 22:14-18 KJV 1900) 14 And Abraham called the name of that place Jehovah-jireh: as it is said to this day, In the mount of the Lord it shall be seen. (…) 18 And in thy seed [hebr. wezar’akha, l.poj.] shall all the nations of the earth be blessed; (…)

W kolejnych wersetach trzeciego rozdziału listu do Galacjan Paweł tłumaczył o jakie obiecane błogosławieństwa i o jakiego potomka Abrahama chodziło:

(Ga 3:16) Otóż Abrahamowi i jego potomkowi zostały dane obietnice. Nie mówi: I jego potomkom, jak o wielu, ale jak o jednym: I twemu potomkowi, którym jest Chrystus.

i podsumowuje:

(Gal 3:29) A jeśli należycie do Chrystusa, to jesteście potomstwem [w języku greckim l.poj.] Abrahama, a zgodnie z obietnicą — dziedzicami.

(Gal 3:29 KJV 1900) And if ye be Christ’s, then are ye Abraham’s seed [l.poj.], and heirs according to the promise.

Tak więc mamy tu obietnicę, która co prawda bezpośrednio dotyczyła Izaaka, że wszystkie narody ziemi będą błogosławione, tyle że Izaak w przytoczonym kontekście jest typem (wskazuje na) Chrystusa — nie ma co do tego żadnych wątpliwości. I obietnica ta związana była z wiarą, sprawiedliwością i usprawiedliwieniem. A zatem obietnica w wymiarze duchowym mówiła według Pawła o tym, że poganie którzy uwierzą tak jak Abraham uwierzył, będą usprawiedliwieni. A w wymiarze ziemskim — że będą współdziedzicami ziemi, która została obiecana potomkom Abrahama, Izaaka i Jakuba.

Zauważ, że w historii o ofiarowaniu Izaaka pojawia się góra Pana, baranek, ofiara i nadzieja na zmartwychwstanie. Czyżby jednak Abraham poznał ewangelię łaski Bożej w takiej postaci, jak głosił ją prawie dwa tysiące lat później Paweł? Nie, bo wtedy cały naród Izraela czekałby przez stulecia na Mesjasza, który zostanie zabity jako ofiara dla Boga, po czym zmartwychwstanie:

Genesis 18:19 Znam go [Abrahama] bowiem i wiem, że będzie nakazywał swoim synom i swemu domowi po sobie, aby strzegli drogi PANA oraz czynili sprawiedliwość i sąd (…)

A wiadomo, że tak nie było (zobacz drugą część artykułu). Z drugiej strony wydaje się, że całą przytoczoną wyżej historię z 22 rozdziału Księgi Rodzaju sam Pan Jezus ujął w ten sposób:

John 8:56 Abraham, wasz ojciec, z radością pragnął ujrzeć mój dzień. I ujrzał, i radował się.

Abraham ujrzał dzień Chrystusa w typach* i zapowiedziach. Uradował się, że zamiast swojego syna złożył ostatecznie w ofierze baranka, którego „przygotował” sam Bóg. Ale — jak wynika z Listu do Hebrajczyków — nawet, gdyby Abraham nie został w ostatniej chwili powstrzymany od zabicia Izaaka, nie zawahałby się, bo wierzył, że Bóg może go wskrzesić z martwych:

(Hbr 11:17–19) 17 Przez wiarę Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka. On, który otrzymał obietnicę [w jęz. gr. l.mnoga], złożył w ofierze jednorodzonego syna; (…) 19 Uważał, że Bóg może nawet wskrzesić z martwych, skąd go też otrzymał na podobieństwo zmartwychwstania.

(Heb 11:17–19 KJV 1900) 17 By faith Abraham, when he was tried, offered up Isaac: and he that had received the promises [l.mn.] offered up his only begotten son, (…) 19 Accounting that God was able to raise him up, even from the dead; from whence also he received him in a figure.

* „Typ” to w teologii biblijnej starotestamentowa zapowiedź wydarzeń, które miały/mają nastąpić później, w czasach Nowego Testamentu. Zapowiedź ta jest przedstawiona w wydarzeniach i osobach opisanych w Starym Testamencie. Czasem zapowiedź taka jest na tyle subtelna, że można ją dostrzec dopiero wtedy, gdy zapowiadana „rzecz” się wydarzy.

Postscriptum

Historia opowiedziana w 22 rozdziale Księgi Rodzaju jest niezwykle bogata w symbole i aluzje do wielu różnych miejsc w Biblii. Zachęcam Cię, szanowny czytelniku, do samodzielnego ich odszukania. Możesz zacząć od Drugiej Księgi Kronik:

(2 Krn 3:1) Wtedy Salomon zaczął budować dom PANA w Jerozolimie na górze Moria, (…)

(część 4 tutaj)

• Ilustracja pochodzi z: The Illuminated Bible, containing the Old and New Testaments, translated out of the original tongues, and with the former translations diligently compared and revised . . . embellished with sixteen hundred historical engravings by J. A. Adams, more than fourteen hundred of which of which are from original designs by J. G. Chapman. New-York, Harper & Brothers, Publishers, 82 Cliff-Street, 1846.
• Wszystkie cytaty (chyba, że zaznaczono inaczej) pochodzą z tzw. Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej (2017). Pismo Święte. Stary i Nowy Testament, pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego na język polski z uwspółcześnioną gramatyką i uaktualnionym słownictwem. Toruń: Fundacja Wrota Nadziei.
• Cytaty oznaczone (KJV 1900) pochodzą z The Holy Bible: King James Version. (2009). (Electronic Edition of the 1900 Authorized Version). Bellingham, WA: Logos Research Systems, Inc.
• Ewentualne odstępstwa od opublikowanego w UBG i KJV tekstu są niezamierzone i są jedynie wynikiem pomyłek podczas kopiowania lub redakcji tekstu w wersji elektronicznej.