(Ap 18:4) I usłyszałem inny głos z nieba, który mówił: Wyjdźcie z niej [z Babilonu — red.], mój ludu [gr. laos mou], abyście nie byli uczestnikami jej grzechów i aby was nie dotknęły jej plagi.

Kim jest „mój lud” z 4 wersetu zacytowanego wyżej 18 rozdziału Objawienia świętego Jana, który Bóg wzywa do opuszczenia Babilonu? Jeżeli dokonamy jedynie „duchowej” interpretacji tego fragmentu tekstu (więcej o tym tutaj), to „mój lud” dotyczy ludzi prawdziwie oddanych Bogu, w każdej epoce i w każdym miejscu, ludzi, których Bóg zawsze wzywa do odseparowania się od tego wszystkiego co „światowe” (w negatywnym tego słowa znaczeniu) i anty-Boże. Kiedy Bóg powołał Abrahama, nakazał mu opuścić swój kraj i swoją rodzinę (zob. Rdz 12); kiedy powołał do istnienia naród Izraelski, wyprowadził ich z Egiptu (zob. Wj); kiedy daje chrześcijanom nowe życie, domaga się porzucenia wspólnoty z bezbożnym światem (zob. 2 Kor 6).

Ale jeśli weźmiemy pod uwagę aspekt doktrynalny zacytowanego fragmentu — termin „mój lud” dotyczy Żydów, których Bóg wezwie do opuszczenia tego nowego Babilonu. A będzie się to działo tuż przed powrotem Pana Jezusa Chrystusa na ziemię. Dlaczego chodzi tu o naród Izraela? W całej Biblii przewija się wątek ludu, który Bóg nazywa swoim ludem, począwszy od Księgi Wyjścia, kiedy słowa „mój lud” padają z ust Pana pierwszy raz:

(Wj 3:7–10) 7 PAN powiedział: Przyjrzałem się utrapieniom mojego ludu [hebr. ammi], który jest w Egipcie, (…) 10 Dlatego teraz idź, poślę cię do faraona, abyś wyprowadził mój lud [hebr. ammi], synów Izraela, z Egiptu.

poprzez proroków i psalmy aż po Nowy Testament. W ewangeliach, ten zwrot pada tylko raz — w Ewangelii według Mateusza — w wersecie cytowanym przez Ewangelistę ze Starego Testamentu (z Księgi Micheasza 5:2):

(Mt 2:6) A ty, Betlejem, ziemio Judy, wcale nie jesteś najmniejsze wśród władców Judei, z ciebie bowiem wyjdzie władca, który będzie rządził moim ludem [gr. laon mou], Izraelem.

Ale i w Ewangelii według Łukasza znajdziemy werset, w którym jest wyraźne rozróżnienie na narody pogańskie i Żydów — lud Pana:

(Łk 2:30–32) 30 Gdyż moje oczy ujrzały twoje zbawienie; 31 Które przygotowałeś wobec wszystkich ludzi; 32 Światłość na oświecenie pogan i chwałę twego ludu [gr. laon sou], Izraela.

Poza tym cały werset 4 Apokalipsy, zacytowany na początku, przywołuje bardzo długie proroctwo przeciwko Babilonowi, które zostało zapisane w Księdze Jeremiasza i gdzie znajdujemy taki werset:

(Jr 51:45) Wyjdźcie spośród niego, mój ludu [hebr. ammi], i niech każdy ratuje swoją duszę przed zapalczywością gniewu PANA.

Proroctwo to było, jak się powszechnie sądzi, bezpośrednią zapowiedzią podbicia ówczesnego państwa babilońskiego przez Imperium Perskie pod wodzą Cyrusa. Ale uważna lektura tekstu (zob. rozdziały 50 i 51) pozwala odnaleźć wiele szczegółów niepasujących do wydarzeń, które wtedy miały miejsce. Wymienię trzy najbardziej istotne:
- Persowie przyszli ze wschodu, a nie z północy (z tym argumentem można dyskutować…),
- Żydzi (będący wtedy na wygnaniu w Babilonie) nie uciekali ze stolicy, gdy Persowie zdobyli miasto podstępem (bez bitwy),
- kiedy Cyrus podbił Babilon, nie zniszczył go, ani nie uczynił miejscem niezamieszkałym, a u Jeremiasza czytamy:

(Jr 50:13) Z powodu gniewu PANA [ziemia Babilonu — red.] nie będzie zamieszkana, ale cała zostanie spustoszona. Ktokolwiek będzie przechodził obok Babilonu, zdumieje się i będzie świstał nad wszystkimi jego plagami.

Tak więc proroctwo Jeremiasza sięga znacznie dalej niż upadek historycznego królestwa Babilonu w 539 roku przed Chrystusem. Prorok mówi o wydarzeniach jemu współczesnych i równocześnie o wydarzeniach odległych w czasie o kilka tysięcy lat, kiedy to Bóg ostatecznie osądzi i zniszczy Babilon reprezentujący bezbożne panowanie narodów pogańskich oraz przywróci wiernej reszcie ludu Izraela obiecane miejsce i rolę na ziemi.

Jednak jeżeli nadal uważasz, szanowny czytelniku, że to proroctwo Jeremiasza sprzed dwóch i pół tysiąca lat nie ma nic wspólnego z wydarzeniami opisanymi przez Jana w Apokalipsie, to przeczytaj te krótkie trzy zdania z rozdziału 51:

(Jr 51:6–8) 6 Uciekajcie ze środka Babilonu i niech każdy ratuje swoją duszę. Nie gińcie w jego nieprawości, bo jest to czas zemsty PANA, on oddaje mu zapłatę. 7 Babilon był złotym kielichem w ręce PANA, upajającym całą ziemię. Z jego wina piły narody, dlatego narody szaleją. 8 Nagle upadł Babilon i został rozbity. Zawódźcie nad nim, weźcie balsam na jego ból, może da się go wyleczyć.

i sam, z Biblią w ręku, porównaj ten fragment z tekstem 18 rozdziału Apokalipsy.

* * *
W Nowym Testamencie słowo zaraza (gr. loimos) pojawia się tylko trzy razy (patrz też postscriptum): raz w Dziejach Apostolskich, raz w Ewangelii według Mateusza i raz w Ewangelii według Łukasza. W obu ewangeliach słowo zaraza pada z ust Jezusa, kiedy opowiada On o wydarzeniach mających poprzedzić tzw. „wielki ucisk” (ang. great tribulation, zwany też Jacob’s trouble, zob. Jr 30:7) i koniec tego świata:

(Mt 24:3–9) 3 A gdy [Jezus — red.] siedział na Górze Oliwnej, podeszli do niego uczniowie i pytali na osobności: Powiedz nam, kiedy się to stanie i jaki będzie znak twego przyjścia i końca świata? 4 I odpowiedział im Jezus: Uważajcie, aby was ktoś nie zwiódł. (…) 6 Usłyszycie też o wojnach i pogłoski o wojnach. (…) Wszystko to bowiem musi się stać, ale to jeszcze nie koniec. 7 Powstanie bowiem naród przeciwko narodowi i królestwo przeciwko królestwu i będzie głód, zaraza [gr. loimoi, ‛zarazy’ — liczba mnoga] i trzęsienia ziemi miejscami. 8 Lecz to wszystko jest początkiem boleści. 9 Wtedy…

Podobne słowa znajdziemy u Łukasza:

(Łk 21:7–12) 7 I zapytali go: Nauczycielu, kiedy to nastąpi? I jaki będzie znak, gdy się to będzie miało stać? (…) 9 Gdy zaś usłyszycie o wojnach i rozruchach, nie bójcie się. To bowiem najpierw musi się stać, ale koniec nie nastąpi natychmiast. 10 Wtedy mówił do nich: Powstanie naród przeciwko narodowi i królestwo przeciwko królestwu. 11 I będą miejscami wielkie trzęsienia ziemi oraz głód i zaraza [gr. loimoi, ‛zarazy’ — l.mn.], będą także straszne zjawiska i wielkie znaki z nieba. 12 Lecz przed tym wszystkim…

W tym miejscu zwracam uwagę, że pomino wielu podobieństw i częściowej zgodności, co do treści, te dwie relacje ewangelistów dotyczą dwóch wypowiedzi Jezusa: Mateusz mówi o rozmowie prywatnej na Górze Oliwnej (zob. werset 3), natomiast Łukasz — o mowie wygłoszonej w Świątyni. Ponadto cała mowa Jezusa u Mateusza dotyczy wydarzeń związanych z końcem świata, a u Łukasza od wiersza 12 do 24 („Lecz przed tym wszystkim…”, czyli przed wydarzeniami końca) Jezus mówi o zburzeniu Jerozolimy przez Rzymian, które miało miejsce w roku 70. Jeśli nadal nie jesteś przekonany, że te dwie mowy nie pokrywają się w całości, porównaj wersety 15 i 21 u Mateusza:

(Mt 24:15–21) 15 Gdy więc zobaczycie obrzydliwość spustoszenia, o której mówił prorok Daniel, stojącą w miejscu świętym (kto czyta, niech rozumie); 16 Wtedy ci, którzy będą w Judei, niech uciekają w góry. (…) 21 Wtedy bowiem będzie wielki ucisk, jakiego nie było od początku świata aż dotąd ani nigdy nie będzie.

z wersetami 20 i 23 u Łukasza:

(Łk 21:20–24) 20 A gdy zobaczycie Jerozolimę otoczoną przez wojska, wtedy wiedzcie, że jej spustoszenie jest bliskie. 21 Wówczas ci, którzy są w Judei, niech uciekają w góry (…) 23 (…) Będzie bowiem wielki ucisk w tej ziemi i gniew nad tym ludem. 24 I polegną od ostrza miecza, i będą uprowadzeni w niewolę między wszystkie narody. (…)

Natomiast w obu mowach Jezus tłumaczył jak mają się ratować mieszkańcy Judei, a więc generalnie chodziło o Żydów (oraz ewentualnie ludzi przebywających w tym momencie na terenie Izraela), którzy będą znali słowa Jezusa, i którzy będą im wierzyć. W Ewangelii według Mateusza Jezus mówił o ucieczce wiernej reszty (Izraela) przed ostatecznym prześladowaniem pod koniec tego świata, w Ewangelii według Łukasza — o ucieczce Żydów przed wojskami rzymskimi, które zniszczyły Jerozolimę i spaliły Świątynię.

Niemniej jednak Łukasz zapisał, że Jezus po kilku zdaniach dotyczących niedalekiej przyszłości stolicy Izraela, wrócił do tematu końca świata (od wersetu 25):

(Łk 21:24–25) (…) A Jerozolima będzie deptana przez pogan, aż wypełnią się czasy pogan. 25 I będą znaki na słońcu, księżycu i gwiazdach, a na ziemi trwoga zrozpaczonych narodów, gdy zaszumi morze i fale.

Wróćmy do fragmentu, w którym Jezus wspomina o czekających ludzi zarazach (liczba mnoga w języku greckim, podobnie zresztą jak głód). Bez wątpienia te zapowiedziane wojny, głód i zarazy (i trzęsienia ziemi) będą — podobnie jak głosili prorocy — instrumentami Bożego gniewu wobec ludzi (zob. trzecią część tego artykułu), którzy nie chcą i nie zechcą uznać Go za Stworzyciela i Zbawiciela, sądu nad mieszkańcami ziemi, którzy będą żyć według praw ustanowionych przez siebie, ignorując — albo raczej mając w nienawiści — Słowo Boże i tych, którzy Słowa słuchają i zachowują. Ale Jezus przestrzegał też i tych ostatnich:

(Mt 24:36,44) 36 Lecz o tym dniu i godzinie nikt nie wie, nawet aniołowie niebiescy, tylko sam mój Ojciec. (…) 44 Dlatego i wy bądźcie gotowi, bo Syn Człowieczy przyjdzie o godzinie, której się nie spodziewacie.

(Łk 21:34–36) 34 Pilnujcie się, aby wasze serca nie były obciążone obżarstwem, pijaństwem i troską o to życie, aby ten dzień was nie zaskoczył. 35 Jak sidło bowiem przyjdzie na wszystkich, którzy mieszkają na powierzchni całej ziemi. 36 Dlatego czuwajcie, modląc się w każdym czasie, abyście byli godni uniknąć tego wszystkiego, co ma nadejść, i stanąć przed Synem Człowieczym.

* * *
W Biblii mamy opisane zdarzenia, które już należą do przeszłości oraz wydarzenia, które zostały zapowiedziane przez proroków i przez samego Pana Jezusa, a które bez wątpienia wydarzą się w przyszłości. Wielu opisanym w tekście Biblii zdarzeniom towarzyszyły, a wydarzenim przyszłym będą towarzyszyć, rozmaite plagi i zarazy — zawsze jako wyraz Bożego gniewu i sądu. Myślę, że z przedstawionych fragmentów Biblii, tak z dziejów Izraela, jak i z proroctw, wynika to dość jasno. A to, co Bóg w swojej niezgłębionej mądrości postanowił i ogłosił w swoim słowie, to się na pewno wydarzy. Tym bardziej, że wszystkie te kary i nieszczęścia, które spadną na ludzkość, będą jak najbardziej sprawiedliwe:

(2 Tm 3:1–13) 1 (…) w ostatecznych dniach nastaną trudne czasy. 2 Ludzie bowiem będą samolubni, chciwi, chełpliwi, pyszni, bluźniący, nieposłuszni rodzicom, niewdzięczni, bezbożni; 3 Bez naturalnej miłości, niedotrzymujący słowa, oszczercy, niepowściągliwi, okrutni, niemiłujący dobrych; 4 Zdrajcy, porywczy, nadęci, miłujący bardziej rozkosze niż Boga; 5 Przybierający pozór pobożności, ale wyrzekający się jej mocy. (…) 12 Tak i wszyscy, którzy chcą żyć pobożnie w Chrystusie Jezusie, będą prześladowani. 13 Lecz ludzie źli i zwodziciele coraz bardziej będą brnąć w zło, błądząc i innych wprowadzając w błąd.

Pozostaje jeszcze jedno pytanie: Do której grupy należysz Ty, szanowny czytelniku? Czy do tych, którzy głosząc kłamliwe hasła o wolności, równości i braterstwie, chcą budować nowy „lepszy” świat, a tak naprawdę podążają szeroką drogą ku zagładzie? Czy też należysz do Pana Jezusa Chrystusa, który obiecał ludziom w niego wierzącym tylko jedną pewną rzecz — życie wieczne? Sam sobie szczerze odpowiedz.

Jeżeli nigdy nie zaufałeś Bogu, przeczytaj Nowy Testament, i jeśli uwierzysz spisanemu świadectwu Apostołów, zwróć się osobiście do Jezusa:

(Rz 10:9–11) 9 Jeśli ustami wyznasz Pana Jezusa i uwierzysz w swoim sercu, że Bóg wskrzesił go z martwych, będziesz zbawiony. 10 Sercem bowiem wierzy się ku sprawiedliwości, a ustami wyznaje się ku zbawieniu. 11 Mówi bowiem Pismo: Każdy, kto w niego wierzy, nie będzie zawstydzony.

Zrób to, dopóki jeszcze możesz, dopóki jeszcze żyjesz…

Postscriptum

W Dziejach Apostolskich Łukasz zapisał, że oskarżyciele Pawła widząc, co dzieje się wszędzie tam, gdzie głosił on zmartwychwstałego Chrystusa, porównali go do zarazy:

(Dz 24:1–5) 1 Po pięciu dniach przybył najwyższy kapłan Ananiasz wraz ze starszymi i z retorem, niejakim Tertullosem. Wnieśli oni przed namiestnika oskarżenie przeciwko Pawłowi. (…) 5 Stwierdziliśmy, że ten człowiek jest jak zaraza [gr. loimon], wzbudza niepokoje wśród wszystkich Żydów na całym świecie i jest dowódcą sekty nazarejczyków.

(Acts 24:5 KJV 1900) For we have found this man a pestilent fellow, (…)

W Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej słowo zaraza znajdziemy jeszcze raz w 6 rozdziale Apokalipsy. Jednak jest to tłumaczenie nieprecyzyjne, ponieważ w oryginalnym greckim tekście jest tam słowo thanatos, czyli śmierć:

(Ap 6:8) I zobaczyłem, oto koń płowy, a temu, który na nim siedział, było na imię Śmierć [gr. thanatos], a Piekło szło za nim. I dano im władzę nad czwartą częścią ziemi, aby zabijali mieczem i głodem, i zarazą [gr. thanato (dosł. śmiercią)], i przez zwierzęta ziemi.

(Rev 6:8 KJV 1900) (…) And power was given unto them over the fourth part of the earth, to kill with sword, and with hunger, and with death, and with the beasts of the earth.

W innych najważniejszych polskich tłumaczeniach znajdziemy w tym miejscu słowo „morem”. Tylko Biblia Brzeska (1563) i Biblia Jakuba Wujka (1599) ma w tym miejscu słowo „śmiercią”.

Szanowni czytelnicy Do lektury kolejnych tekstów zapraszamy na naszą stronę pod adresem: jan1248.pl. Materiały, które znajdują się już na tym blogu, są dostępne również na nowej stronie, w dziale Artykuły.

• Ilustracja pochodzi z: The Illuminated Bible, containing the Old and New Testaments, translated out of the original tongues, and with the former translations diligently compared and revised . . . embellished with sixteen hundred historical engravings by J. A. Adams, more than fourteen hundred of which of which are from original designs by J. G. Chapman. New-York, Harper & Brothers, Publishers, 82 Cliff-Street, 1846.
• Wszystkie cytaty (chyba, że zaznaczono inaczej) pochodzą z tzw. Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej (2017). Pismo Święte. Stary i Nowy Testament, pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego na język polski z uwspółcześnioną gramatyką i uaktualnionym słownictwem. Toruń: Fundacja Wrota Nadziei.
• Cytaty oznaczone (KJV 1900) pochodzą z The Holy Bible: King James Version. (2009). (Electronic Edition of the 1900 Authorized Version). Bellingham, WA: Logos Research Systems, Inc.
• Ewentualne odstępstwa od opublikowanego w UBG i KJV tekstu są niezamierzone i są jedynie wynikiem pomyłek podczas kopiowania lub redakcji tekstu w wersji elektronicznej.

Do poczytania

• Barry, J. D., Bomar, D., Brown, D. R., Klippenstein, R., Mangum, D., Sinclair Wolcott, C., … Widder, W. (Eds.). (2016). In The Lexham Bible Dictionary. Bellingham, WA: Lexham Press.
• Bergen, R. D. (1996). 1, 2 Samuel (Vol. 7). Nashville: Broadman & Holman Publishers.
• Brand, C., Draper, C., England, A., Bond, S., Clendenen, E. R., Butler, T. C., & Latta, B. (Eds.). (2003). In Holman Illustrated Bible Dictionary. Nashville, TN: Holman Bible Publishers.
• Brown, D., Fausset, A. R., & Jamieson, R. (n.d.). A Commentary, Critical, Experimental, and Practical, on the Old and New Testaments: Genesis–Deuteronomy (Vol. I). London; Glasgow: William Collins, Sons, & Company, Limited.
• Elwell, W. A., & Beitzel, B. J. (1988). In Baker encyclopedia of the Bible. Grand Rapids, MI: Baker Book House.
• Elwell, W. A. (1995). Evangelical Commentary on the Bible (Vol. 3). Grand Rapids, MI: Baker Book House.
• Floyd Nolen, J. (2004). Chronology of the Old Testament: Solving the Bible's Most Intriguing Mysteries. Green Forest, US: Master Books.
• Freedman, D. N., Myers, A. C., & Beck, A. B. (2000). In Eerdmans dictionary of the Bible. Grand Rapids, MI: W.B. Eerdmans.
• Fruchtenbaum, A. G. (2003). The footsteps of the Messiah: a study of the sequence of prophetic events (Rev. ed.). Tustin, CA: Ariel Ministries.
• Gordon, S. (2000). Worthy is the Lamb! A Walk through Revelation. Belfast, Northern Ireland; Greenville, SC: Ambassador.
• Huey, F. B. (1993). Jeremiah, Lamentations (Vol. 16). Nashville: Broadman & Holman Publishers.
• Kohn, G. C. (2008). Encyclopedia of plague and pestilence. From ancient times to the present (3rd ed.). New York: Facts On File.
• Liddell, H. G., Scott, R., Jones, H. S., & McKenzie, R. (1996). A Greek-English lexicon. Oxford: Clarendon Press.
• Matthews, V. H., Chavalas, M. W., & Walton, J. H. (2000). The IVP Bible background commentary: Old Testament (electronic ed.). Downers Grove, IL: InterVarsity Press.
• MacDonald, W. (1995). Believer’s Bible Commentary: Old and New Testaments. (A. Farstad, Ed.). Nashville: Thomas Nelson.
• Patterson, P. (2012). Revelation. (E. R. Clendenen, Ed.) (Vol. 39). Nashville, TN: B&H.
• Singer, I. (Ed.). (1901–1906). In The Jewish Encyclopedia: A Descriptive Record of the History, Religion, Literature, and Customs of the Jewish People from the Earliest Times to the Present Day, 12 Volumes. New York; London: Funk & Wagnalls.
• Stuart, D. K. (2006). Exodus (Vol. 2). Nashville: Broadman & Holman Publishers.
• Walvoord, J. F., & Zuck, R. B., Dallas Theological Seminary. (1985). The Bible Knowledge Commentary: An Exposition of the Scriptures. Wheaton, IL: Victor Books.
• Wiersbe, W. W. (1996). The Bible exposition commentary. Wheaton, IL: Victor Books.
• Wiersbe, W. W. (2002). Be restored. Colorado Springs, CO: Victor.
• Van der Toorn, K., Becking, B., & van der Horst, P. W. (1999). In Dictionary of deities and demons in the Bible (2nd extensively rev. ed.). Leiden; Boston; Köln; Grand Rapids, MI; Cambridge: Brill; Eerdmans.

W tekście Starego Testamentu słowo zaraza pojawia się najczęściej w księgach proroków: Jeremiasza (17 razy) i Ezechiela (12 razy)*. Jeremiasz działał na terenie królestwa południowego — Judy, a potem wśród uciekinierów w Egipcie, natomiast Ezechiel — w Babilonie. Prorocy, przekazując ludziom słowa Boga, napominali, ostrzegali i zapowiadali straszliwe kary, które miały nadejść — zazwyczaj były to trzy rzeczy razem: miecz, głód i zaraza.

Jeremiasz, o mieczu, głodzie i zarazie wspomina 15 razy — pierwszy raz w rozdziale 14 (wyróżnienia w cytowanych wersetach moje):

(Jr 14:10–12) 10 Tak mówi PAN o tym ludzie: Tak kochają błądzić, swoich nóg nie powstrzymają; dlatego PAN nie ma w nich upodobania, teraz wspomina ich nieprawość i nawiedza ich za ich grzechy. 11 Potem PAN powiedział do mnie: Nie módl się o dobro tego ludu. 12 Gdy będą pościć, nie wysłucham ich wołania, a gdy będą składać całopalenia i ofiarę z pokarmów, nie przyjmę tego, ale wytracę ich mieczem, głodem i zarazą.

Ale to nie jest pierwszy fragment w tej księdze, w którym prorok zapisał, że Bóg zakazał mu modlić się za doświadczony głodem naród Izraela i podał przy tym bardzo istotne powody. Żydzi będąc dumni z tego, że są narodem wybranym, otwarcie i bezczelnie łamali Przymierze i Prawo, sądząc równocześnie, że Bóg będzie spełniał ich prośby i ratował ich z opresji za każdym razem, kiedy się do niego zwrócą. W rozdziałach 7 i 11 Jeremiasz zapisał twarde słowa Pana:

(Jr 7:8–16) 8 Oto pokładacie swoją nadzieję w słowach kłamliwych, które nie pomogą. 9 Czy będziecie kraść, zabijać, cudzołożyć, przysięgać fałszywie, palić kadzidło Baalowi, iść za innymi bogami, których nie znacie; (…) 16 Ty więc nie módl się o ten lud i nie zanoś za niego ani wołania, ani modlitwy i nie nalegaj na mnie, bo cię nie wysłucham.

(Jr 11:10–14) 10 Wrócili do nieprawości swoich przodków, którzy nie chcieli słuchać moich słów; poszli i oni za innymi bogami, aby im służyć. (…) 11 Dlatego tak mówi PAN: Oto sprowadzę na nich nieszczęście, z którego nie będą mogli się wydostać; a choćby wołali do mnie, nie wysłucham ich. 12 I pójdą miasta Judy i mieszkańcy Jerozolimy i będą wołać do bogów, którym palą kadzidło, (…) 13 Ile bowiem jest twoich miast, tylu twoich bogów, Judo! Ile ulic w Jerozolimie, tyle wznieśliście ołtarzy obrzydliwości, ołtarzy do palenia kadzidła Baalowi. 14 Dlatego ty się nie módl za ten lud i nie zanoś za niego wołania ani modlitwy, bo ja go nie wysłucham, gdy do mnie będzie wołać w czasie swego utrapienia.

Te trzy instrumenty Bożego gniewu i sądu — wojna, głód i zaraza — towarzyszą ludziom od tysiącleci. Dżuma, ospa, cholera, tyfus, czerwonka to chyba najbardziej znane zarazy, które pojawiały się często w oblężonych i głodujących miastach. Możesz utrzymywać, że te choroby były spowodowane brakiem higieny, wiedzy medycznej itp. Może i tak, ale… wojny nigdy nie były i nie bedą skutkiem jedzenia brudnymi rękami.

W liście, który Jeremiasz posłał do uprowadzonych do niewoli Żydów, prorok jeszcze raz potwierdził, że wojna, głód i zaraza są karą za nieposłuszeństwo słowu Bożemu, i karę tę wymierza im Bóg:

(Jr 29:16–19) 16 Tak mówi PAN o królu, który zasiada na tronie Dawida, i o całym ludzie, który mieszka w tym mieście, (…) 17 Tak mówi PAN zastępów: Oto poślę na nich miecz, głód i zarazę i uczynię z nimi jak ze złymi figami, których nie można jeść, bo są tak złe. 18 Będę ich bowiem prześladować mieczem, głodem i zarazą (…) 19 Za to, że nie słuchali moich słów, mówi PAN, które posłałem do nich przez swoje sługi, proroków, (…)

a w rozdziale 32 Jeremiasz zapisał, że bezpośrednim wykonawcą kary zasądzonej przez Boga będzie armia Babilonu:

(Jr 32:28–36) 28 Dlatego tak mówi PAN: Oto wydaję to miasto [Jerozolimę — red.] w ręce Chaldejczyków i w ręce Nabuchodonozora, króla Babilonu, (…) 32 Z powodu wszelkiego zła synów Izraela i synów Judy, które popełniali, by pobudzić mnie do gniewu, oni, ich królowie i książęta, ich kapłani i prorocy, Judejczycy i mieszkańcy Jerozolimy. 33 Obrócili się do mnie tyłem, a nie twarzą, (…) 34 Umieścili swoje obrzydliwości w domu, nad którym jest nazwane moje imię, by go zbezcześcić. (…) 36 Dlatego teraz tak mówi PAN, Bóg Izraela, o tym mieście, o którym wy mówicie: Zostanie wydane w ręce króla Babilonu przez miecz, głód i zarazę:

Takie same słowa Boga, wobec ocalałych mieszkańców Jerozolimy, znajdziemy zapisane w księdze proroka Ezechiela, który znalazł się razem z deportowaną częścią narodu Izraelskiego w Babilonie:**

(Ez 5:5–12) 5 Tak mówi Pan BÓG: To jest Jerozolima, którą umieściłem pośród pogan, otoczona zewsząd krajami. 6 Ale zamieniła moje sądy w niegodziwość, (…) Wzgardzili bowiem moimi sądami i nie postępowali według moich ustaw. (…) 8 Dlatego tak mówi Pan BÓG: Oto występuję przeciwko tobie i wykonam sądy pośrodku ciebie, na oczach pogan. (…) 11 (…) Ponieważ zbezcześciłeś moją świątynię wszelkimi twymi nieczystościami i wszelkimi twymi obrzydliwościami, ja także poniżę ciebie, moje oko nie oszczędzi cię i nie zlituję się nad tobą. 12 Trzecia część twoich ludzi umrze od zarazy i wyginie z głodu pośród ciebie, trzecia część padnie od miecza wokół ciebie, a trzecią część rozproszę na wszystkie wiatry i miecz na nich dobędę.

Po raz kolejny, prorok Ezechiel nie pozostawia wątpliwości co do tego, jaka jest przyczyna i jakie jest źródło zarazy, głodu i wojny:

(Ez 14:12–23) 12 Słowo PANA ponownie doszło do mnie mówiące: 13 Synu człowieczy, jeśli ziemia zgrzeszy przeciwko mnie, niezmiernie dopuszczając się przestępstwa, wtedy wyciągnę na nią swą rękę, zniszczę jej zapas chleba, ześlę na nią głód i wytracę z niej ludzi i zwierzęta. (…) 19 Albo jeśli ześlę zarazę na tę ziemię i wyleję na nią swoją zapalczywość w sposób krwawy, aby wyniszczyć z niej ludzi i zwierzęta; (…) 21 Tak bowiem mówi Pan BÓG: Tym bardziej, gdy ześlę na Jerozolimę moje cztery ciężkie kary: miecz, głód, dzikie zwierzęta i zarazę, aby wytraciły z niej ludzi i zwierzęta. (…) 23 (…) I zrozumiecie, że tego wszystkiego, co w niej uczyniłem, nie uczyniłem bez przyczyny, mówi Pan BÓG.

Przeczytaj zacytowany fragment jeszcze dwa razy i pomyśl nad nimi dłuższą chwilę. I przestań mówić, że to wszystko (czyt. wojny, głód, zarazy itd.), co dzieje się dzisiaj na świecie, nie ma głębszej przyczyny, albo że nie ma sensu.


* * *
Mógłbyś, szanowny czytelniku, zapytać dlaczego tyle miejsca poświęciłem na przytaczanie fragmentów ze Starego Testamentu, dotyczących zamierzchłej historii Izraela. Pozwól, że przypomnę jeszcze raz słowa apostoła Pawła z listu do Koryntian, które pojawiły się na początku tego artykułu (zob. część pierwszą):

(1 Kor 10:11) A to wszystko przydarzyło się im dla przykładu i zostało napisane dla napomnienia nas, których dosięgnął kres czasów.

Ograniczenie czytania Biblii tylko do Nowego Testamentu jest błędem. A niektórzy nawet ograniczają czytanie Nowego Testamentu tylko do tych ksiąg (lub ich fragmentów), w których znajduje się nauka (doktryna) bezpośrednio dotycząca chrześcijan. Dziś mamy dostęp do całej Biblii. To prawda, że wiele części jej tekstu nie dotyczy doktrynalnie chrześcijan, i wiele fragmentów może wydawać się podczas czytania mniej znacząca, ale poważną pomyłką jest twierdzenie: „Ta część Biblii jest dla mnie, a reszta nie”. Zobacz co Paweł powiedział w liście do Rzymian:

(Rz 15:4) Wszystko bowiem, co przedtem napisano, ku naszej nauce napisano, abyśmy przez cierpliwość i pociechę z Pism mieli nadzieję.

* * *
W Nowym Testamencie plagi znajdziemy tylko*** w Księdze Objawienia świętego Jana, czyli w Apokalipsie. Greckie słowo plege pojawia się tam 12 razy, pierwszy raz w rozdziale 9, gdzie słowo plagi oznacza ogień, dym i siarkę, które zabiją 1/3 ludzi:

(Ap 9:15–21) 15 I zostali uwolnieni czterej aniołowie, przygotowani na godzinę, na dzień, na miesiąc i na rok, aby zabić trzecią część ludzi. 16 A liczba wojsk konnych wynosiła dwieście milionów, bo usłyszałem ich liczbę. 17 I tak zobaczyłem w widzeniu konie i tych, którzy na nich siedzieli, mających pancerze barwy ognia, hiacyntu i siarki. A głowy koni były jak głowy lwów, a z ich pysków wychodził ogień, dym i siarka. (..) 20 A pozostali ludzie, którzy nie zostali zabici przez te plagi [gr. plegais], nie pokutowali od uczynków swoich rąk, tak by nie oddawać pokłonu demonom i bożkom złotym, srebrnym, miedzianym, kamiennym i drewnianym, które nie mogą ani widzieć, ani słyszeć, ani chodzić. 21 I nie pokutowali od swoich morderstw ani od swoich czarów, ani od swego nierządu, ani od swoich kradzieży.

Jakkolwiek przedstawiona przez Jana wizja przyszłych wydarzeń jest przerażająca, to bardziej zatrważające jest co innego. A mianowicie fakt, że ludzie w obliczu tak srogiego sądu Bożego, nie porzucą swojego bałwochwalstwa, nie odwrócą się od swoich grzechów i nie będą żałować, ani pokutować, ale posuną się nawet do bluźnienia samemu Bogu:

(Ap 16:8–21) 8 A czwarty anioł wylał swoją czaszę na słońce i pozwolono mu przypalać ludzi ogniem. 9 I ludzie zostali popaleni wielkim żarem, i bluźnili imieniu Boga, który ma władzę nad tymi plagami, a nie pokutowali, aby oddać mu chwałę. 10 A piąty anioł wylał swoją czaszę na tron bestii i jej królestwo pogrążyło się w ciemności, a ludzie gryźli z bólu języki. 11 I bluźnili Bogu nieba z powodu swoich bólów i wrzodów, lecz nie pokutowali ze swoich czynów. (…) 21 I spadł z nieba na ludzi wielki grad o wadze około jednego talentu. A ludzie bluźnili Bogu z powodu plagi gradu, bo plaga ta była bardzo wielka.

Podobnie było z egipskim faraonem, który w obliczu plag zsyłanych na jego kraj i na niego samego, tylko zatwardzał swoje serce. To będzie czas, gdy ludzie bez względu na to, co będzie się działo (czyt. „jak bardzo Bóg ich będzie karcił”), uparcie bedą trwali przy swoich „upodobaniach”, przy swoich bożkach i przy swoim sposobie myślenia. A zbliżamy się do tych wydarzeń nieuchronnie… Jak trafnie zauważył jeden z komentatorów księgi Apokalipsy, kara i cierpienie nie mogą zmienić charakteru grzesznika, tylko nowe narodzenie może to zrobić.

W rozdziale 18 Apokalipsy, Jan opisuje też sąd Boga nad Babilonem — wielką nierządnicą, reprezentującą jedną światową bałwochwalczą religię i jeden światowy system ekonomiczny (więcej o tym tutaj) oraz wymienia plagi, które spadną na nią jednego dnia — śmierć, smutek, głód i ogień:

(Ap 18:1–8) 1 Potem zobaczyłem innego anioła (…) 2 I zawołał potężnie donośnym głosem: Upadł, upadł wielki Babilon, (…) 4 I usłyszałem inny głos z nieba, który mówił: Wyjdźcie z niej, mój ludu, abyście nie byli uczestnikami [gr. me synkoinonesete] jej grzechów i aby was nie dotknęły jej plagi. 5 Jej grzechy bowiem dosięgły [gr. ekolouthesan] aż do nieba i wspomniał Bóg na jej nieprawości. (…) 8 Dlatego w jednym dniu przyjdą na nią jej plagi, śmierć, smutek i głód i zostanie spalona ogniem, bo mocny jest Pan Bóg, który ją osądzi.

Zwróć uwagę na werset czwarty. Głos z nieba, niewątpliwie głos Boga, napomina i ostrzega „swój lud”, aby z tego symbolicznego Babilonu uciekał, żeby nie miał z nim nic wspólnego. Dlaczego? Po pierwsze, ponieważ bardzo trudno, a być może nawet całkiem niemożliwe jest/będzie życie w tym religijno-ekonomicznym systemie bez kompromisów, polegających na akceptacji anty-Bożego myślenia, postępowania i „uprawiania” różnych form bałwochwalstwa. Podobnie zresztą pisał Paweł w swoim liście do Efezjan:

(Ef 5:11) I nie miejcie nic wspólnego [gr. me synkoinoneite] z bezowocnymi uczynkami ciemności, (…)

Greckie słowo użyte przez Pawła i Jana (synkoinoneo) oznacza braterstwo, wspólnotę i aktywne dzielenie czegoś z kimś.

I po drugie, żeby dzieląc z ludźmi (tworzącymi ten Babilon) wygodny styl życia, nie zostać ukaranym za nieprawość i wszystkie grzechy, których się wspólnie dopuszczają. Pamiętasz, szanowny czytelniku, wieżę w Babel z Księgi Rodzaju? Aluzja do tamtej historii jest tutaj wyraźna — tak jak w starożytnym Babilonie ludzie układali cegła po cegle kolejne poziomy swojej wieży, której szczyt miał „sięgać nieba”, tak w symbolicznym Babilonie końca czasów ludzie będą „układać” w stos swoje nieprawości, które w końcu „dosięgną” nieba.**** Tylko, że tym razem, Bóg nie da ludziom budującym ten nowy Babilon kolejnej szansy tak, jak uczynił to wtedy (jeśli nie wiesz co mam na myśli, zajrzyj proszę do tego artykułu).

* W całym Starym Testamencie słowo „zaraza” znajdziemy 47 razy.

** W okresie panowania Imperium Neobabilońskiego miały miejsce cztery deportacje Żydów z królestwa Judy do Babilonu: w roku 606 przed Chrystusem, w roku 597 (w tej grupie uprowadzonych znalazł się Ezechiel), w roku 586 (zburzenie Jerozolimy i Świątyni), i w roku 582.

*** W Biblii Króla Jakuba słowo plague znajdziemy jeszcze w 4 wersetach (Mk 3:10; 5:29; 5:34 i Łk 7:21). Jest ono jednak tłumaczeniem innego greckiego słowa — mastiks, które w UBG zostało przetłumaczone jako choroba. Oczywiście angielskie tłumaczenie jest jak najbardziej prawidłowe, gdyż według Oxford English Dictionary słowo plague oznaczało kiedyś również indywidualną dolegliwość lub chorobę.

**** Jeśli myślisz, że to skojarzenie jest naciągane, to spójrz na słowo przetłumaczone na język polski jako dosięgły. Ten grecki czasownik (kollao) oznacza: ‛przyłączać (się)’, ‛przylgnąć’, ale także ‛kleić, łączyć za pomocą zaprawy, dopasowywać’ lub ogólnie — ‛budować’.

(część 4 tutaj)

• Ilustracja pochodzi z: The Illuminated Bible, containing the Old and New Testaments, translated out of the original tongues, and with the former translations diligently compared and revised . . . embellished with sixteen hundred historical engravings by J. A. Adams, more than fourteen hundred of which of which are from original designs by J. G. Chapman. New-York, Harper & Brothers, Publishers, 82 Cliff-Street, 1846.
• Wszystkie cytaty (chyba, że zaznaczono inaczej) pochodzą z tzw. Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej (2017). Pismo Święte. Stary i Nowy Testament, pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego na język polski z uwspółcześnioną gramatyką i uaktualnionym słownictwem. Toruń: Fundacja Wrota Nadziei.
• Ewentualne odstępstwa od opublikowanego w UBG tekstu są niezamierzone i są jedynie wynikiem pomyłek podczas kopiowania lub redakcji tekstu w wersji elektronicznej.